Η μέθοδος της τελίτσας

(ένας ‘’μπακάλικος’’ τρόπος προσαρμογής στίχων σε μουσικά κομμάτια όταν δεν διαθέτουμε τις μουσικές γνώσεις) Λυσιόβα Κατερίνα

 

Ακόμη και αν δε διαθέτουμε τις μουσικές γνώσεις μπορούμε να γράψουμε τραγουδάκια παρέα με τους μαθητές μας για να καλύψουμε οποιοδήποτε μάθημα ή για να εμπλουτίσουμε κάποιο πρόγραμμα ευέλικτης ζώνης. Αλλά κι αν εμείς γνωρίζουμε μουσική, οι μικροί μαθητές (κυρίως των πρώτων δύο τάξεων) δεν γνωρίζουν άρα δεν μπορούν να δημιουργήσουν με την ίδια ευκολία.

Ο τρόπος είναι απλός: η μέθοδος της τελίτσας. Ακούμε το μουσικό κομμάτι που επιλέξαμε και σημειώνουμε τελίτσες,
μία για κάθε ‘’συλλαβή’’ που χωράει στην κάθε νότα. Αφού γεμίσουμε τη σελίδα μας, σιγουρευόμαστε ότι αλλάξαμε γραμμή κάθε φορά που πιστεύουμε πως ο στίχος τελειώνει ή επαναλαμβάνεται. Κατόπιν, ακούμε ακόμη μία φορά το μουσικό κομμάτι και υπογραμμίζουμε ή κυκλώνουμε τις τελίτσες δηλαδή τις συλλαβές που τονίζονται. Έτσι, ξέρουμε τι είδος λέξης χωράει κάθε φορά, οξύτονη, παροξύτονη ή προπαροξύτονη. Στη συνέχεια, οι περισσότεροι μαθητές είναι ικανοί με λίγη καθοδήγηση να δημιουργήσουν τους στίχους τους, αν όμως εξακολουθούν να δυσκολεύονται, μπορούμε να τους παροτρύνουμε να πουν λέξεις ή φράσεις που επιθυμούν να μπουν στους στίχους και χωρίζουμε όλοι μαζί  τις λέξεις σε ‘’ομοσύλλαβες’’ ομάδες έτσι, είναι πιο εύκολο να ξέρουν που χωράει η κάθε μια. Ένα ακόμη βήμα προαιρετικό, είναι να τους ωθήσουμε να βρουν συνώνυμες λέξεις για όσες δε χώρεσαν στους στίχους τους, να φτιάξουν δικές τους παρομοιώσεις ή φράσεις που να συμπυκνώνουν το επιθυμητό νόημα σε σημαίνοντες λέξεις-κλειδιά.

Η διαδικασία είναι ίδια με την προσπάθεια γραφής ποιήματος, μόνο που έχει μια πρόσθετη δυσκολία την προσαρμογή του σε μουσικό κομμάτι. Το αποτέλεσμα όμως είναι πάντα πολύ καλό και ενθουσιάζει τα παιδιά, και κάποια από αυτά ίσως επιλέξουν να χρησιμοποιούν αυτή τη διαδικασία για την απομνημόνευση κανόνων στα μαθήματά τους! Το σίγουρο είναι πως ο χρόνος που θα αφιερώσετε για την εκμάθηση αυτής της τεχνικής δε θα πάει χαμένος, μιας και οι περισσότεροι μαθητές θα τον βρουν ιδιαίτερα χρήσιμο και διασκεδαστικό!

Παρακάτω παραθέτω ένα παράδειγμα από το τραγούδι των ρημάτων(επειδή οι μαθητές ήταν πολλοί και ο χρόνος μας πίεζε, επιλέξαμε να χρησιμοποιήσουμε μόνο ρήματα) που γράψαμε στο πρόγραμμα Σήματα και μηνύματα επικοινωνίας με μαθητές της Ε τάξης:

.     .     .      .       .     .

Μή νυ μα    λαμ βά νω     

 .     .    .

Συ ζη τώ

 

.       .    .

Σου μι λώ               

 .    .     .     .       .     .

Μη νυ μα  σου  στέλ νω

.      .     .

Δια φω νώ
  .    .     .

Σ α γα πώ

κ.ο.κ…
Μήνυμα σου γράφω
Σου ζητώ
Να σε δω
Μήνυμα ακούω
Συμφωνώ
Σ αγαπώ

Λέω… άκου…

 

Περπατώ

(Σε) συναντώ
μήνυμα για σένα
ήρθα εδώ
να σου πω

ακόμα κι αν διαφωνούμε

σε τούτο συνηγορούμε
με την πειθώ προσπαθούμε
ρητορική εκτελούμε!